Ostara / Lente-equinox

Datum: 21 maart
Land / gebied: Noordelijk halfrond
Religie: Natuurgodsdienst
Soort: seizoenfeest, vruchtbaarheidsfeest 

Ostare Ei verhaal:  Het brouwsel in de eierschaal

Op het tijdstip waarop de natuur in de lente ontwaakt wordt ook de mens wakker uit donkere winterdromen. Hij verlaat zijn behuizing om in de vrije natuur rond te wandelen.

Eerst even over het Ei, symbool van het allereerste begin van de schepping van kosmos en wereld. Het ei als symbool voor het ontstaan van de kosmos en de aarde wie wil er nog aan? 

Het ei komt als symbool in vele mythen voor, zowel in die van de Grieken en de Kelten als in de cultuur van Egypte, India, Japan, Polynesië en andere culturen. Niet alleen in het westen maar ook in het verre oosten kende men het ei als oorsprong van het universum. In de Pangu beschrijven Taoïstische monniken ook al dat het universum haar oorsprong vond in een ei. En net als bij de Finnen brak het ei en vormde zodoende uit de onderste helft de aarde en de bovenste helft de hemel boven ons. Het paasei, als symbool van wederopstanding is mogelijk ontleend aan de offersriten van Germanen en Franken, bij het begin van de lente, Orfisch wereldei.

Hoewel we over de diepere betekenis van het kosmische ei alleen maar kunnen speculeren, klinkt het in ieder geval beter dan het moderne kinderliedje; ”één ei is geen ei, twee ei is een half ei en drie ei is een paasei”, waarin een krampachtige verwijzing naar de christelijke (onze) drie-eenheid, de Vader de zoon en de heilige geest) in door moet klinken.  

Het ei staat voor nieuw leven en het is niet verwonderlijk dat de kerk juist dit oeroude symbool koos om de verrijzenis van Jezus te onderstrepen. Het christelijke paasfeest is tanende en dat is aan één kant wel jammer. We moeten ervoor waken niet het kind met het badwater weg te gooien en het zou goed zijn, om onze oorspronkelijke heidense ei mythologie in ere te herstellen.  

Over Ostare zelf

Klimmende of noordwaarts nachtevening. De zon staat loodrecht boven de evenaar, wat voor het noordelijk halfrond het begin van de lente betekent. Lengte van dag en nacht zijn overal op aarde gelijk. De lente-equinox, dag en nacht zijn op deze dag even lang. Balans is op dit punt bereikt. De dag waarop Ostara valt kan hierdoor per jaar en per land verschillen. Aangehouden wordt 21 maart. Het feest werd echter meestal niet op Ostara zelf, maar tijdens de eerstvolgende volle maan gevierd.
Ostara duidt het begin van de lente aan. De naam Ostara komt van de Angelsaksische Godin Eostra. Ostara is een tijd van vernieuwing. Na Ostara zijn de dagen langer dan de nachten, de zon begint weer te overheersen.

In de legende daalt ze af langs de regenboog en vindt een meisje dat huilt om een vogel die sterft van de kou. Om het dier te redden verandert Ostara hem in een haas (paashaas) en uit dankbaarheid brengt hij de regenboogeieren voor haar rond. En zo is de haas voorgoed verbonden aan Ostara.

Een equinox (Latijn: gelijke nacht) is het tijdstip waarop de zon loodrecht boven de evenaar staat, of anders bekeken, als de zon in één van de snijpunten van de ecliptica en hemelequator staat. Tijdens de equinox is de lengte van dag en nacht overal op aarde gelijk. Een ander woord voor equinox is dag- of nachtevening.
Er vindt op aarde tweemaal per jaar een equinox plaats, namelijk op of rond 21 maart en op of rond 23 september. Omdat op het noordelijk halfrond deze equinoxen (of equinoctes) respectievelijk samenvallen met het begin van de lente en het begin van de herfst worden beide vaak onderscheiden als lente-equinox en herfstequinox. Deze namen zijn echter maar relatief: op het zuidelijk halfrond betekent de equinox van maart juist het begin van de herfst en de equinox van september het begin van de lente. Een 'absolute' naamgeving, onafhankelijk van het halfrond, zou zijn: klimmende of noordwaarts nachtevening (begin van de lente op het noordelijke halfrond) en dalende of zuidwaartse nachtevening (begin van de herfst op het noordelijk halfrond).

Wat heeft Oosterbeek met Osatare te maken?

Ineke Bergman (auteur van Godinnen van eigen bodem) is met Kunsthistorica Karin Haanappel in Oosterbeek - Ostarbac - nabij Arnhem. Deze plaats heeft haar naam te danken aan de Germaanse (Saksische) godin Ostara. Deze video maakt deel uit van het Ancient Herstory Jaarprogramma. Meer informatie, klik hier