Datum: 21 juni 
Land / gebied: 
Religie: Natuurgodsdienst
Soort: seizoenfeest, rijping, midzomervuren.

Dit feest wordt traditioneel op de vooravond van de zomerzonnewende gevierd, 21 juni. Deze dag is de langste dag van het jaar zijn en de nacht ervoor dus de kortste nacht. Er wordt een keerpunt gevierd, men wacht de oogst af en de vruchtbaarheid van de gewassen is nu maximaal. Litha is afkomstig uit het oude Germaans en betekent berghelling. Dit zou goed de symbolische berghelling kunnen weergeven, die de zon in juni beklimt en in juli afdaalt.

In het plantenrijk gaat de groei nu over in rijping. Nu de strijd om het bestaan is gewonnen wordt de energie gebruikt om het voortbestaan van de soort veilig te stellen. De dagen zullen na Litha steeds korter worden tot aan Yule.

Mythen betreffende het seizoen, omschrijven de gebeurtenissen rond het hoogtepunt van de zon en daarop volgend het begin van de toenemende duisternis. Een favoriete mythe uit de noordelijke landen verhaalt de strijd tussen de Eikkoning (God van het wassende licht) en de Hulstkoning (God van het afnemende licht). De twee gaan een gevecht aan en vanzelfsprekend wint de Hulstkoning, opdat hij het rijk regeert tot Yule, wanneer hij plaats maakt voor het wedergeboren Kind van het Licht, de jonge Eikkoning. Als de Hulst Koning, de Eik Koning verslaat, is dat niet een letterlijke dood; het betekent een verschuiving in de balans van kracht. De Eik Koning heeft slechts het toneel verlaten, tot hij weer kan terugkeren.

Dit weerspiegelt dat de dood niet slecht of kwaadaardig is, maar meer een noodzakelijke transformatie.  

Het is altijd een vrolijk jaarfeest geweest. Muziek in de vorm van drums met zang en dans waren veel voorkomend. Midzomervuren werden ontstoken voor bescherming, reiniging, en de hoop dat de zon zijn warmte lang genoeg zal behouden om een goede oogst te bieden. Om het geluk af te dwingen, werd er over de vuren gesprongen, in de veronderstelling dat de gewassen zo groot en hoog zouden worden als zij konden springen. Vaak werd tijdens deze kortste nacht niet geslapen. De as werd vervolgens in huis bewaard om hen te beschermen tegen onweer en bliksem.

Maar.....nog steeds wordt er over het vuur gesprongen  (of lopen tussen ontstoken kaarsen door) om zichzelf met kracht te vullen en om symbolisch dat gene weg te branden dat we niet nodig hebben.

De volle maan van juni wordt ook wel honingmaan genoemd. Dit omdat juni de tijd is om honing te verzamelen uit de bijenkorven. Mede is een alcoholische drank die gebrouwen wordt van honing. Mede is dan ook de traditionele drank voor Litha. Incidenteel werd er geloofd dat de God en Godin in mei trouwden, dat dit ongeluk bracht als je als sterfelijke ook in mei trouwde. Veel vrouwen bleken na de mei vuren echter zwanger te zijn en zo kwam het dat,  juni een erg populaire maand werd om te trouwen/ handfasten. Dit is ook de reden dat in het Engels de periode na de bruiloft honeymoon heet. Afgeleid van de naam van de juni maan.

 
De naam Midzomer klinkt misschien vreemd, omdat deze datum tegenwoordig in verband wordt gebracht met het begin van de zomer. Maar de oude Kelten kenden slechts twee seizoenen: licht en donker, zomer en winter. Tijdens Midzomer vierden zij het hoogtepunt van de zomer, dus het midden van de lichte helft van het jaar.


De zomer zonnewende wordt in vele plaatsen over de gehele wereld gemarkeerd door o.a. steencirkels, markeringen of tunnelachtige passages waardoor licht alleen tijdens de zonnewende schijnt. Dit toont aan dat mensen deze dag belangrijk genoeg vonden en de moeite namen om de zonnewende te kunnen voorspellen en vastleggen.

Litha is de tijd om dingen een zetje te geven die ze nodig hebben om weer in beweging te komen. Midzomer is een tijd van rijping, niet van groei. Het gaat hier om dingen die afgerond moeten worden. Denk na over je eigen kracht en maak je vrij van negatieve gedachtes en energieën.  Het is een tijd van, blijheid en levendigheid en de bewustwording van het feit, dat vanaf dit moment het licht zal afnemen tot aan Yule. 

Datum: 24 juni
Land / gebied: Wereld (Katholieken)
Soort: Kerkelijk (Heiligendag)
Religie: Christendom (Rooms-Katholicisme)

Religieuze betekenis Johannes de Doper

Net als alle andere feestdagen, heeft de kerk ook geprobeerd deze dag om te vormen tot een christelijk feest. 24 juni werd de geboorte dag van Johannes de Doper, (Sint Jansfeest / Midzomerfeest). Opvallend is hier dat eigenlijk alle heiligen geëerd worden op de dag dat ze sterven en niet op hun geboorte dag. Ook de geboorte van Jezus werd verplaatst (scrol naar een bijbel in steen), naar 25 december, de dag waarop ook de zonnekoning werd geboren. In feite heeft de christelijke kerk zich dus ook hier, ontbonden aan de cyclus van de aarde, zoals deze voor de christelijke opmars, door het volk destijds werd geëerd. 

Het feest van Johannes de Doper valt op 24 juni. Dit komt omdat tot 1700 de Juliaanse kalender gehanteerd en volgens deze kalende was 24 juni de langste dag. Ook al verschoof Litha naar 21 juni na de invoering van de Gregoriaanse kalender gewoonte getrouw bleef het vaak op 24 juni gevierd worden.

Sint-Jansfeest

Datum: vrijdag 24 juni 
Land / gebied: Wereld (Christenen)
Soort: Folkloristisch (Heiligendag)
Religie: Christendom (Rooms-Katholicisme)

Bron: Boek “Midzomer in Europa” door Aat van Gilst.

Litha wordt ook wel het Sint-Jansfeest genoemd. Sint-Jansnacht wordt in de nacht van 23 op 24 juni gevierd (Johannes de doper). Er werden grote vuren gemaakt waar jongens en meisjes, mannen en vrouwen in een kring om de vlammen dansten en wierpen daarin kruiden met het doel onheil uit de banen. Bij dit zonnewende feest werden veel kruiden gebruikt en mee gewerkt. Zo werden kransen vervaardigd van bijvoet en ijzerhard, die ze in hun handen droegen. Ridderspoor hielden ze voor hun ogen en ze keken daar doorheen naar het vuur, want dat zou de gezondheid van hun ogen het gehele jaar ten goede komen. Helaas is dit sfeervolle oeroude Europees feest in verval geraakt en in sommige landen totaal verdwenen. Mede door de invloed die de geestelijken op de Overheid uitoefende.

Maak jouw eigen website met JouwWeb