De Heksenvervolging, was niet in de middeleeuwen, maar in de  16^e eeuws (Renaissance).

Door Suzanne drs. in Geschiedenis, met als afstudeerrichting de oudheid. Is tevens een Eclectische Heks.

Na de val van het West-Romeinse Rijk (bedenk dat in het oosten het Romeinse Rijk tot in 1453 stand hield om vervolgens door de kruisvaarders met de grond gelijk gemaakt te worden) brak er een tijd van grote verwarring in Europa aan. Door de vele volksverhuizingen liepen de mensen voortdurend gevaar. Een aanvang werd gemaakt met de kerstening van Europa. Deze kerstening betrof alleen de rijke en geletterde bovenlaag, de lagere klassen bleven goeddeels heidens met een dun vernisje christelijk geloof erover.

Langzaam begon Europa zich weer te herstellen. Het scharnierpunt hierbij is het jaar 1000. Net als met het jaar 2000 waren er heel wat mensen die dachten dat de wereld zou ophouden te bestaan. (uiteraard gaat het daarbij hoofdzakelijk om de wat hoger opgeleiden). Toen het einde van de wereld toch nog even op zich liet wachten, brak er grote vreugde uit. Overal werden kerken gebouwd en de Cisterciënzermonniken begonnen met het ontginnen van grote stukken land voor de landbouw. Het was een tijd van ongekende bloei met als hoogtepunt de 12de eeuwse Renaissance. De kloosters hielden zich met professionele ziekenzorg bezig en die zorg stond op een hoog niveau(denk aan de heilige Hildegard van Bingen). Daarnaast was de ziekenzorg in handen van vrouwen, die toen veel meer vrijheid genoten dan vaak wordt gedacht. Veel vrouwen waren zelfstandig vroedvrouw of apothekeres.

Daarnaast werd een begin gemaakt met de moderne wetenschap, door het tot bloei komen van de scholastiek (H. Thomas van Aquino). In de cultuur, in de bouw en in de landbouw vonden vernieuwingen plaats. Het ging goed met Europa en de bevolking groeide.

De samenleving was nog wel feodaal, maar er vonden ook bewegingen richting meer democratie plaats (denk aan het opstellen en ondertekenen van de Magna Charta op 15 juni 1215). De mensen waren over het algemeen optimistisch en leefden in een wereld waar ieder zijn plaats kende en wist wat er van hem of haar verwacht werd.

Dit alles komt tot een abrupt einde in 1347, want dan bereikt de Zwarte Dood Europa. We weten nog steeds niet welke ziekte hiermee precies aangeduid wordt (pest is een kandidaat, maar zeker niet de enige). Wel is duidelijk dat deze ziekte grote gevolgen had voor Europa. Ongeveer 50 miljoen mensen stierven in dit werelddeel, hele dorpen werden weggevaagd. De toenmalige medische wetenschap stond machteloos. De ontreddering, wanhoop en angst zijn nauwelijks voor te stellen. Kloosters werd het verboden om zich nog langer met geneeskunst bezig te houden (dit was om de monniken en zusters te beschermen). Land kwam braak te liggen, omdat er niemand was om het te bewerken. Voor de overlevenden was er daardoor ook niet veel te eten. De sociale verhoudingen kwamen anders te liggen.

Minderheidsgroeperingen (Joden bijv) werden vervolgd, omdat zij de schuld kregen van de verwoesting. Ook werden er mensen als heks verbrand, maar niet op grote schaal en niet systematisch, dat kwam later. Ook van de Zwarte Dood wist Europa te herstellen, maar het optimisme en de vreugde waren verdwenen. In de zestiende eeuw wordt een begin gemaakt met het nationalisme, tot die tijd voelde mensen zich allemaal verbonden, nu ontstaan er natiestaten. Eerst werd er oorlog gevoerd door professionals, nu door dienstplichtigen. In deze eeuw komt de geneeskunst ook weer op gang. Voor het eerst gaan mannen er zich mee bezig houden.

De medische wetenschap wordt geprofessionaliseerd. Deze mannen zitten niet te wachten op concurrentie. De kloosters waren al uitgeschakeld, nu de vrouwen nog. En juist nu begint de grootschalige heksenvervolging. Vrouwen die zich bezig houden met de geneeskunst, worden zwart gemaakt en vervolgd. Dit alles tegen een achtergrond vol conflicten, oorlogen, godsdiensttwisten en dan dus deze concurrentiestrijd. De mensen zoeken een zondebok en die krijgen ze in de vorm van de heksen. Intelligente vrouwen worden niet meer gewaardeerd en de meeste geleerde vrouwen eindigen als heks op de brandstapel. Vrouwen zouden eeuwenlang uit de geneeskunst geweerd worden.

Bedenk dus dat, de heksenvervolgingen niet Middeleeuws zijn, maar zestiende eeuws. Bovendien zijn ze niet zozeer gericht tegen het nog bestaande heidendom (dat krijgt de genadeslag in de negentiende eeuw als ook gewone mensen naar school gaan en godsdienstonderwijs krijgen) maar meer een uiting van veranderde sociale verhoudingen.

De vrouw verliest haar gewaardeerde positie die ze had in de Middeleeuwen en wordt een tweede rangs burger. Niet langer mogen vrouwen zich bezighouden met de medische wetenschap, die dan ook op een laag pijl blijft staan. Door de vrouwen als heks te doden verdween veel waardevolle kennis. Dus niet alleen de heksen werden slachtoffer, ook de zieken die geen goede zorg meer ontvingen.